در مراقبتهای پزشکی، مهمترین نقش را داروسازان ایفا میکنند؛ سفیدپوشان عرصه سلامت که حتی یک انجمن قانونی مستقل به آن ها اختصاص داده نشده است.

پزشکی برای درمان بیماران از شیوههای درمانی متفاوتی کمک میگیرد که دارو درمانی، متداولترین شیوه است. داروسازی یک علم مستقل از علوم پزشکی است که در زمینه مراقبتهای دارویی و پزشکی فعالیت دارد. برای خرید هدیه تبلیغاتی روز پزشک و ارج نهادن به زحمات داروسازان عزیز کشورمان مشاهده محصولات فرهنگی هنری صنایع دستی ایرانی را پیشنهاد می کنیم.

در ادامه به بررسی همه جنبه های داروسازی از جمله معرفی رشته، معرفی داروساز، وظایف داروساز و شغل داروسازی خواهیم پرداخت:

شاخه داروسازی
داروسازی به قسمتی از علوم پزشکی مرتبط میشود که 3 هدف منسجم را پیگیری میکند:

1. شناخت مواد مؤثر
2. تبدیل مواد مؤثر به شکل قابل مصرف مانند قرص، دارو تزریقی، شربت،… (در اصطلاحات داروسازی، به این عمل فرموله کردن مواد میگویند.)
3. تحلیل و بررسی اثر درمانی این مواد بر بدن انسان و جانداران زنده
   از وظایف عمده داروسازان میتوان به تشخیص علت اثر نکردن دارو بر بدن بیمار اشاره کرد. حدود 50- 30 درصد عدم بهبود بیمار، به نوع وکیفیت دارو استفاده شده مربوط است.

علوم پایه و علوم بالینی با هم ترکیب شده و دروس رشته داروسازی را تشکیل میدهند. فیزیک، شیمی و زیست شناسی از مهمترین دروسی هستند که یادگیری آنها برای داروساز ضروری است. مهارتی همچون قدرت ارتباط برقرار کردن و تعامل اجتماعی به شیوه مناسب، مهمترین مهارتی است که هر داروساز برای ارتباط با بیماران جهت ارائه نکات پزشکی و دارویی باید آن را دارا باشد.

دانشگاه های پذیرش رشته داروسازی

دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی-درمانی در شهرهای اصفهان، اهواز، تهران، تبریز، شهید بهشتی، شیراز، کرمان، کرمانشاه، مازندران- ساری، مشهد.

دروس پایه در رشته داروسازی

بیولوژی نظری، فیزیک نظری، ریاضیات پایه و مقدمات آمار، شیمی عمومی، بیوشیمی، فیزیولوژی، شیمی آلی، تشریح، اصول خدمات بهداشتی، آمار حیاتی، شیمی تجزیه، میکروب شناسی نظری و عملی، انگل شناسی و قارچ شناسی، ایمونولوژی، کمکهای اولیه، آشنایی با کامپیوتر.

دروس تخصصی در رشته داروسازی

گیاه شناسی دارویی، شکلهای دارویی، تغذیه و رژیم درمانی، مواد خوراکی نظری، مدیریت در داروسازی، درمان شناسی، اطلاعات دارویی، شیمی دارویی، فارماکولوژی، مفردات پزشکی، فرآوردههای دارویی بیولوژیکی، فیزیکال فارماسی، بیوفارماسی، روشهای دستگاهی، سم شناسی، داروسازی صنعتی، کنترل میکروبی- دارویی، کارآموزی صنعت، زبان تخصصی، مقدمات داروسازی، گیاه شناسی داروسازی، کارآموزی داروخانه.

اکثر دروس این رشته با واحد آزمایشگاه برگزار می شوند. اگر بدنبال کادو روز پزشک برای اساتید و همکاران خود هستید , محصولات زیبای هدایای صنایع دستی اصفهان پیشنهاد می گردد.

داروساز کیست؟

داروساز به شخصی گفته میشود که فرمول و ترکیب شیمیایی همه داروها را بلد باشد. داروساز میتواند اطلاعاتی درباره عوارض جانبی و اثرات دارو تجویز شده به شما ارائه بدهد.

یک داروساز، تنها کسی است که میتواند به بیمارانی که به اجبار چند نمونه مختلف دارو را باهم مصرف میکنند، هشدار خطر را بدهد؛ زیرا یک داروساز از قدرت تفکیک مکانیسم بیوشیمیایی تاثیرات داروهای مختلف و عوارض آنها برخوردار است.

یک داروساز در دانشگاه به یادگیری دانشهای کالبد شکافی، فیزیولوژی و پاتوفیزیولوژی میپردازد و توانایی تحلیل و بررسی دلایل ناموفق بودن اثر دارو و رژیم درمانی را داراست.

همچنین دانش آموخته رشته داروسازی میتواند پس از فارغ التحصیلی در 4 نقش خدماتی، پژوهشی، مدیریتی و مشاوره و آموزشی فعالیت خود را آغاز کند. هدیه خوب برای روز پزشک و داروساز می تواند قیمت ارزان و ارزش بالایی داشته باشد. ظروف صنایع دستی مانند میناکاری , فیروزه کوبی و خاتم کار اصفهان جلوه هنر دست و تلاش هنرمندان ایرانی است.

تاریخچه داروسازی در ایران (از دوران باستان تا عصر نوین)
در اوستا چنین آمده است که «تریتا»، پدر پهلوان گرشاسب، اولین کسی بود که قدرت رفع جادو و اطلاع از خواص دارویی گیاهان را دارا بود. همچین شواهد دیگری از وجود صنعت داروسازی باستان وجود دارد؛ مانند اینکه تهیه شراب (می) را به جمشید (پادشاه ایرانی) منسوب کردند که در ایران باستان از می به عنوان داروی بیهوشی استفاده میکردند.
پس از هخامنشیان، علم یونانیان توانست باعث پیشرفت چشمگیر داروسازی ایران شود و این روند تا دوران ساسانیان ادامه یافت.
سپس شاپور اول توانست در خوزستان و نزدیک به شهر شوش، شهر جدیدی به نام «گندی شاپور» (جندی شاپور) بنا کند. جندی شاپور توانست تأمین کننده فضای مناسب برای پیشرفت در علوم پزشکی و داروسازی باشد.

هدیه مخصوص روز پزشک داروساز هر چه باشد , اگر از دل بر آید بر دل این قشر دلسوز جامعه خواهد نشست. چه زیباست که برای اقشار مختلف جامعه روزی را نامگذاری کرده و دقایقی به فکر آنها باشیم. این کار به ایجاد انگیزه و اشتیاق بیشتر برای فعالیت هر شخصی کمک خواهد کرد.

در جریان تأسیس مدرسه دارالفنون در زمان قاجار و تدریس 7 رشته مختلف که داروسازی یکی از آنها بود، یک معلم ایتالیایی برای تدریس داروسازی استخدام شد. پس از تأسیس دانشگاه تهران، مدرسه داروسازی به دانشکده داروسازی ارتقا یافت. با توجه به کم بودن محصلان رشته داروسازی، دانشکده داروسازی به عنوان یکی از شعب دانشکده پزشکی در نظر گرفته شد.
در سال 1318 شمسی و با انتخاب پروفسور ابرلین برای ریاست دانشکده علوم پزشکی، دانشکده داروسازی دگرگونی را تجربه کرد؛ مدت تحصیل به 4 سال تغییر یافت، در سال آخر دانشجویان میتوانستند با ارائه پایان نامه، موفق به کسب مدرک دکتری داروسازی شوند.

در سال 1323 شمسی، مدت زمان تحصیلی به 5 سال افزایش یافت اما به علت ظرفیت محدود آزمایشگاههای دانشکده به منظور تدریس دروس عملی، اجرای این طرح به سال 1330 شمسی منسوب شد.

در سال 1324 شمسی، به دانشجویان سال چهارم دانشکده داروسازی پروانه اشتغال به کار میدادند.

پیشه داروسازی نوین در ایران به سال 1325 و راه اندازی اولین لابراتور داروسازی ایرانی توسط دکتر غلامعلی عبیدی برمیگردد. قبل از رواج صنعت داروسازی در کشور، داروهای خارجی و یا داروهای دست ساز و ترکیبی سنتی مورد استفاده بیماران قرار میگرفتند.

لقب «پدر صنعت داروسازی ایران» به دکتر عبیدی تعلق گرفت؛ زیرا توانست با بومی سازی این صنعت، موجب کارآفرینی در سطح اقتصادی کشور و افزایش دسترسی بیماران به داروهای مفید شود.

نهایتاً در طی سالهای 1335 و 1336 شمسی، دانشکده داروسازی از دانشکده پزشکی دانشگاه تهران جدا شد و فعالیت خود را به عنوان یک دانشکده مستقل شروع کرد. هر ساله هدیه مناسب برای روز پزشک در نظر گرفته می شود. ارج نهادن به کار و زحمات پزشکان یکی از مهمترین عوامل برای بالابردن سطح کیفی سلامت و بهداشت جامعه است.

محل کار داروساز کجاست؟

حدود 90 درصد دانش آموختگان رشته داروسازی به بازار کار راه مییابند.

80 درصد این نیروها در داروخانهها فعالیت میکنند و 10 درصد، جذب صنعت ساخت و کنترل دارو، وزارت بهداشت، کارخانه جات لوازم آرایشی و بهداشتی و دیگر صنایع داروسازی میشوند.

یک داروساز میتواند در داروخانههای خصوصی و بیمارستانی به صورت تمام وقت و شیفتی، فعالیتهایی مانند بررسی نسخه تجویز شده، صحت تجویز و توضیح مصرف دارو به بیمار را انجام دهد. همچنین میتواند طبق دستور پزشک، با ترکیب داروهای مختلف به یک داروی جدید دست یابد و موارد و نحوه مصرف آن را به صورت تخصصی به بیمار ارائه دهد.

داروسازانی که تحصیلات خود را تا مقطع دکتری تخصصی داروسازی ادامه دادهاند، میتوانند در بخش تحقیقات و پژوهش شرکتهای دارویی به فعالیت بپردازند. از جمله این فعالیتها میتوان از انجام تحقیقات و تهیه دارو، نظارت کمی و کیفی بر تولید دارو، برررسی مکانیسم بیوشیمیایی تأثیرات و عوارض دارو و … نام برد.

وظایف داروسازی که در داروخانه کار میکند

• دریافت نسخه پزشک و تهیه دارو و تحویل به بیمار
• مدیریت داروخانه و کارکنان آن
• توضیح زمان، میزان مصرف و عوارض جانبی دارو
• توضیح و ارائه راهکارهای سلامت عمومی به منظور رفع برخی بیماریها
• همکاری با شرکت بیمه در طرح خدمات درمانی
• ناظر بر موجودی و تهیه محصولات و داروها

وظایف داروسازانی که در بخش تحقیقات و پژوهش فعالیت میکنند

• کنترل و نظارت بر بازار دارویی کشور
• کنترل و نظارت بر مراکز پخش دارو
• انجام تحقیقات علمی به منظور شناخت تأثیرات داروها
• آموزش داروشناسی به داروسازان شاغل در داروخانهها
• تحقیق و نظارت بر تولید مطلوب دارو در واحدهای تولیدی
• نظارت بر کیفیت داروهای تولید شده

یک داروساز برای موفقیت در این شغل، باید از قدرت ارتباطی مناسب جهت ارتباط گرفتن با همکاران و مراجععه کنندگان برخوردار باشد. تسلط بر علم داروسازی و در دست داشتن اطلاعات کافی و درک علمی و تحلیلی بالا، از دیگر شرایط موفقیت در این حیطه است.
مهارت ریاضی، دقت و توجه کافی، مسئولیت پذیری، توانایی آموزش به دیگران و اولویت بندی کارها، جزو مهارتهای یک داروساز حرفهای به شمار میروند.

بازارکار شغل داروسازی

• کارخانه داروسازی
• واحد تولید لوازم آرایشی- بهداشتی
• وزارت بهداشت درمان
• داروخانه های کشور
• فعالیت در مؤسسات پژوهشی و دانشگاهی
• شرکت توزیع دارو

میزان درآمد شغل داروسازی
درآمد داروسازان شاغل در بخشهای دولتی مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری است.
درآمد داروسازان شاغل در بخشهای خصوصی، با توجه به میزان تحصیلات، مهارتهای فردی، میزان تخصص و سابقه کار متغیر است.¬